İstanbul Üniversitesi öğrencileri ara yıl tatilinin ardından döneme yemekhane zamları ile başladı. Rektörlük tarafından bu sefer duyurulmaya bile tenezzül edilmeyen zamla birlikte yemek ücreti 25 TL’den 35 TL’ye çıkarak yüzde 40 zamlandı. 1 yıl içerisinde toplam zam ise böylece yüzde 133 oldu. KYK bursuna gelen yüzde 50’lik zammı göz önünde bulundurduğumuzda yemek ücretleri ile aldığımız bursun arasındaki açının gün geçtikçe daha da arttığını görüyoruz.
Yapılan zammın geri alınması talebiyle İstanbul Üniversitesi’nden 36 öğrenci kulübünün ortak çağrısıyla Esnaf Yemekhanesi önünden başlayan ve Ana Kapı önünde sonlanan bir yürüyüş gerçekleştirildi. Ardından basın açıklaması okundu ve öğrenciler kendi aralarında bir forum gerçekleştirdi. Basın açıklamasının tamamını okurlarımızla paylaşıyoruz:
İstanbul Üniversitesi yemekhane ücretlerine yapılan zamlar, öğrencilerin ekonomik
yükünü her geçen gün daha da artırmaktadır. Son olarak 2024 yılında gerçekleşen zamla
birlikte, üniversite yemekhaneleri, öğrenciler için erişilemez hale gelmiştir. (Kamusal
bir eğitim kurumunda öğrencilerin en temel hakkı olan beslenme, sistematik şekilde
gasp edilmekte ve öğrenciler ekonomik zorluklarla baş başa bırakılmaktadır.) 2024
yılının Eylül ayında, yeni eğitim döneminin başlangıcıyla birlikte İstanbul Üniversitesi
Beyazıt Kampüsü’ndeki yemekhane ücretlerine önemli bir zam yapılmış, yemek ücreti
15 TL’den 25 TL’ye çıkarılmıştır.
İstanbul Üniversitesi öğrencileri olarak, 2025 yılına girerken ise bir öğün yemek fiyatının
25 TL’den 35 TL’ye çıkarıldığını öğrenerek başladık.
Öğrencilere herhangi bir bildirimde bulunulmadan, sadece yemek alırken fark
edebileceğimiz şekilde alınan bu karar, üniversite yönetiminin öğrencileri birer tüketici
olarak gördüğünün ve onların ihtiyaçlarını hiçe sayarak kendi çıkarlarını öncelediğinin
açık bir göstergesidir. İçinde bulunduğumuz ekonomik krizin yarattığı yıkıcı koşullar
altında, biz öğrenciler temel ihtiyaçlarımızı dahi karşılamakta zorlanırken, bu %40’lık
zammın dayatılması, öğrencilerin mevcut durumunun göz ardı edilmesi demektir. Bu
keyfi ve adaletsiz zammın derhal geri çekilmesi gerektiğini ısrarla ifade ediyoruz!
Biz benzer bir yaklaşımı, 2019’daki yemekhane zammı sürecinden de biliyoruz. O
dönemde maddi sorunların kendisini intihara sürüklediği sıra arkadaşımız Sibel,
yaşamına son vermeden önce yaptığı bir paylaşımda “Yemekhane kartımda para
kalmamış, sadece bir liram var” demişti. Bugün de birçok sıra arkadaşımız, yemek
kartında para olmadığı için beslenemiyor. Sibel’i unutmayacağımızı buradan tekrar
hatırlatmak istiyoruz!
Son zamla birlikte bir öğün yemeğin fiyatı, sene başından bu yana %133 oranında fahiş
bir artış göstermiştir. Yalnızca yemekhanede günlük 3 öğün yemek yiyen bir öğrencinin
ay sonunda cebinden çıkacak para 2400 TL’ye ulaşırken, KYK bursu yalnızca 3000
TL’dir. Bu durum, öğrencilerin hayatta kalabilmek için temel ihtiyaçlarını karşılamakta
dahi güçlük çekmelerine, borçlanmaya zorlanmalarına yol açmaktadır.
Bu zorlu ekonomik koşullarda, üniversitelerin asli görevi olan eğitim hakkını savunmak
yerine, öğrencilerin sırtına bu krizin yükünü yüklemek, devletin ve üniversite yönetiminin
öğrencileri birer ekonomik yük olarak görmesinin bir başka göstergesidir. Bu yaklaşım,
eğitimi ve öğrencileri tamamen piyasa bakışıyla gören bir anlayışın ürünüdür.İçinden geçtiğimiz ekonomik kriz koşullarında, üniversiteliler bir öğün yemek yemek
için, bir kahve içebilmek için bile kırk kere düşünmek zorunda kalıyor. Her kademede
giderek niteliksizleşen eğitimin yanında beslenme, barınma ve ulaşım gibi giderler
karşılanamaz duruma geliyor, öğrencilerin eğitim hakkı adeta gasbediliyor. 3000 liralık
KYK bursu üniversitelilerin en temel giderlerini dahi karşılamaya yetmiyor. Birçoğumuz
okumak için çalışmak durumunda kalırken, iş-okul-yurt üçgeninde üniversitelilerin
sosyalleşmesi imkansız hale geliyor. Yemekhane, ulaşım ve barınma zamları aynı
zamanda devlet üniversitelerini tıpkı özel üniversiteler gibi parası olanın okuyabileceği
bir ortam hazırlıyor. Devlet üniversitelerinde okumanın maliyetinin artırılması aynı
zamanda eğitimin piyasalaştırılmasının bir parçası olduğu açık. Bizler üniversitelerin bu
ülkenin her genci için bilimsel, demokratik bir eğitim alacağı kurumlar olması gerektiğini
düşünüyoruz. Bu ancak eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması ve her öğrencinin eğitim
koşullarının devlet tarafından sağlanmasıyla mümkündür.
Yeni dönemle beraber Hemen hemen her üniversitede 35 lira bandına sabitlenen
fiyatlar zam miktarlarının ortak bir elden çıktığını gösteriyor. Ve bu aynı zamanda
üniversite yönetimleri açısından zammın geri çektirilemeyeceği yanılsamasını
yaratmanın bir seçeneği oluyor. Üniversite yönetimleri her yerde bu zamların yapıldığını
söyleyerek öğrencilere ellerinden bir şey gelmeyeceğini ifade ediyor. Bu sayede
sorumluluğunu üstünden atmaya çalışıyor. İstanbuldaki diğer üniversitelerle eş zamanlı
gerçekleşen bu zamların bugün geri çektirilmesi yarın gelecek yeni zamların ve
özelleştirme süreçlerinin engellenmesi bakımından önem kazanıyor.
Öğrencilerin içinden geçtiği bu yoksulluğun karşısında ise üniversite yönetimi çözümü
Kısmi zamanlı öğrenci programını genişletmekte, öğrencileri ucuz iş gücü olarak
kullanmakta, İŞKUR’la ortaklık yapmakta buluyor. Bu koşullar altında yeni bir zam
haberinin de üniversitemiz tarafından açıklandığını öğrendik. Binlerce öğrencisiyle
Türkiyede en çok ödenek alan 2. üniversite olan İstanbul Üniversitesinin bütçesi
öğrencilerin beslenme hakkı için kullanılmadığı ortada. Üniversitenin, bütçesini
öğrencilerin ihtiyaçları için kullanması, eğitim başta olmak üzere barınma ve beslenme
ihtiyaçlarının karşılanması için kullanılmasını talep ediyoruz.
Alınan kararın öğrencilere dahi duyurulma ihtiyacı hissedilmeden öğrencilerin doğrudan
yemekhane turnikelerinde öğrendiği bir tabloyla karşılaştık. Öğrencilerin parçası
olmadan işletilen bu antidemokratik karar süreci kabul edilemez.İstanbul Üniversitesi öğrencileri günümüz Türkiye şartlarında verilen 3000 TL’lik KYK
bursuyla bir öğün yemeğe 35 TL vermeye mahkum bırakılmamalı. Okuduğumuz devlet
üniversitesinde en düşük gelir durumlu öğrenci okulda yiyeceği bir yemek, alacağı bir
çay için iki kez düşünmemeli. Yemekhanede yediğimiz yemekler nitelikli denecek
düzeyde bile değilken önceki senelerdekinden de farklı olarak bir senede iki kez zam
getirilmesini kabul etmiyoruz.
Bugün okul kulüplerine hiçbir faaliyet alanı tanınmıyor, öğrencilerin her türden
etkinlikleri bürokratik engellere takılıyor. Etkin bir ÖTK talebimiz senelerdir karşılık
bulmuyor, seçimlerimiz yapılmıyor. Her seferinde tepeden indirilen antidemokratik
kararlar zorla uygulamaya konuluyor, bizlerin bunlara karşı almak istediğimiz önlemler
engelleniyor. Gerek önümüze polisler yığılıyor, gerek İletişim Fakültesinde olduğu gibi
kulüp faaliyetlerimiz sınırlandırılıyor.
Zamların geri çekilmesini, nitelikli beslenme hakkımızın eksiksiz sağlanmasını ve her iki
yemekhanede de vegan yemeğin ulaşılabilir olmasını talep ediyoruz!
Bunlar için birleşebileceğimiz en temel alan Öğrenci Temsil Kurulu iken senelerdir
üniversitemizde etkin bir şekilde yürütülen ÖTK’nin yeniden etkin hale getirilmesi ve
seçimlerinin yapılmasını istiyoruz.
Müfredatlarımız nitelikli ve akademik düzeyde değilken, diyanet işleri ve tarikatlar gibi
birimler üniversitelerde yer edinmeye çalışıyor. Öğrenciler olarak önümüze bir taş
takılmadan, tamamiyle bilimsel bir eğitim almak istiyoruz.
Bütün İstanbul Üniversitesi öğrencilerini de bizlerle birlikte nitelikli yemek, parasız,
bilimsel, demokratik, anadilde eğitim hakları için ses çıkarmaya davet ediyoruz!
