Geride bıraktığımız Ocak ayının ikinci haftasında, Porto Riko Başbakanı Ricardo Rossello hükümetinin bütçe planlamasını kamuoyuna sundu. Devletin 2018 harcamalarını belirleyen bütçe, sosyal haklarda 1,5 milyar dolarlık bir kesintiyi öngörüyor. Kamusal eğitim ise 300 milyon doların üzerinde bir kesintiye maruz bırakılacak. Bu neoliberal saldırı, adadaki 1100 devlet okulundan 300 tanesinin kapanmasına, 27,500 öğrencinin okulsuz ve 7300 öğretmenin işsiz kalmasına neden olacak.
Eğitime ve diğer sosyal haklara dönük başlatılan bu yağma hamlesi, geçtiğimiz aylarda adaya da uğramış olan Maria Kasırgası’nın ardında bıraktığı enkazın sadece bir kısmı. Kasırganın adaya uğramasından bu yana, öğrenciler zaten bir eğitim-öğretim dönemini tamamlamadan bırakmak zorunda kalıp, müfredatlarının gerisine düşmüşlerdi. İç İşçileri Bakanlığı’nın verilerine göre Porto Rikolu işçi ve emekçilerin %30’u, kasırgadan bu yana su ve elektrik kullanımına sahip değiller. Aynı şekilde ülkedeki okulların %30’unda da su ve elektrik sistemleri ya bulunmamakta, ya da kullanılacak durumda değil.
Okul binaların uğramış olduğu kalmış olduğu fiziksel hasar bir yana, öğrencilerin ezici bir çoğunluğu kitap, defter, kıyafet ve benzeri kaynaklara ulaşamayacak bir pozisyonda. Kasırganın ardından ülkeyi terk eden bir kısım eğitim görevlileri de, gidişleriyle ülkedeki öğretmen açığını daha da genişletmiş bulunuyorlar. Başkent San Juan’da bulunan Rio Granda Lisesi’nin açıklamasına göre, okulun sınıf başına düşen öğrenci sayısı 90’ı bulmuş durumda ve okulun bütün sınıflarından sorumlu sadece bir öğretmen var.
Porto Riko’da ücretsiz kamusal eğitim hakkı, yoksul öğrencilerin başlatmış olduğu mücadele dalgasının en önemli kazanımlarından birisiydi. Öyle ki, Maria Kasırgası’nın öncesindeki verilere göz attığımızda, Porto Riko’da devlet okullarında okuyan öğrencilerin %80’inin, ülkenin yoksulluk sınırı altında yaşayan ailelerden gelmiş olduğunu görüyoruz. Şimdi ise hükümet, karşısında hiçbir önlem almadığı kasırganın yıkımlarını mazeret olarak kullanarak, kamusal eğitim hakkına saldırmaya ve onu ortadan kaldırmaya çalışıyor. Porto Riko’nun devlet okullarında okuyan toplam 350 000 çocuk mevcut. Ve ülkenin anayasası uyarınca, devlet okullarının öğrencilerinin karınlarını doyurması; onlara ücretsiz yiyecek temin etmesi zorunlu. Kapitalist Rossello hükümeti; zaten hem neoliberal politikalarla hem de kasırganın etkisiyle açlığa savrulmuş olan öğrencilerin, bu sefer de yemek haklarına el koyarak, durumu kıtlık seviyesine yükseltebilecek saldırılar organize edecek.